Curriculum
ABC in duurzaamheid | Systeem-denker | Communicator
Een persoonlijke reis door mijn curriculum
Ik ben een grensgeval: geboren en getogen in Kanne (Vlaanderen) met dubbele nationaliteit, op minder dan honderd meter van de grens met Nederland (Maastricht), en Wallonië (Emael). Ik ging naar school in Voeren, waarbij we de taalgrens meermaals overstaken. Daarna studeerde ik in Eindhoven en Parijs. Aan het observatorium keken we voorbij de grenzen van onze planeet, de onbegrensde ruimte in.
Vandaag reis ik wekelijks over de land- en taalgrenzen van België en Nederland. Ze zijn slechts een bordje langs de weg, woorden die veranderen van klank, maar niet van betekenis.
Gaandeweg heb ik geleerd dat er grenzen zijn die wél betekenisvol zijn. De sociale ondergrens van waardigheid, rechtvaardigheid en verbondenheid. De planetaire bovengrens die ons eraan herinnert dat we leven in een ecosysteem met een draagkracht. Binnen die ruimte, de 'donut' van welzijn en duurzaamheid, kunnen we vrij ademen, groeien en delen. De taal en landen mogen grenzeloos zijn, de planeet niet. Daar, precies binnen die veilige en rechtvaardige ruimte, wil ik leven, werken en verbinden.
a velo simone !
Toen ik in 2012 in Parijs aankwam, kreeg ik, telkens als ik mijn naam presenteerde, de opmerking "En voiture Simone !" (voiture = auto).
Dit is een uitspraak uit de uitzending Intervilles (1962). Het wordt vandaag de dag gebruikt om te zeggen "We zijn vertrokken !"
De uitspraak hing jaren als naamkaartje op de deur van mijn bureau met een streep door 'voiture' vervangen door 'vélo' (fiets). Dat was, als oprichter van de fietsgroep aan het Observatorium, wel zo passend.
Als bezige bij wil ik je graag meenemen op pad!
Hoe duurzaamheid bij mij begon
In Grenoble, Groene hoofdstad van Europa (Green Cities) in 2022, hangt een aparte sfeer. Zo lopen bijvoorbeeld bij het trein- en busstation de mensen in wandelschoenen, trekkersrugzakken, fietsen en skies. Want hier kun je vertrekken tot aan de sneeuw met openbaar vervoer! Ook is een een van de vlakste steden van Europa, ondanks de drie bergketens die Grenoble omringen. Daardoor is de fiets een veelgebruikt vervoersmiddel.
In deze omgeving wordt gewaarwording voor de kwetsbaarheid van de natuur en de gebergten je met de paplepel ingebracht. Je kunt niet anders dan deze stad verlaten met een duidelijker beeld van de impact van de mens op de bergen en hun klimaat.
Tijdens mijn stageperiode 2010-2011 aan de natuurkundefaculteit van het UJF verbleef ik in 'colocation' met een fervente bergsportfanaat. Een die met openbaar vervoer, fietsend en rennend naar de hoogste toppen klom, om daarna weer rennend, fietsend of skiënd af te dalen tot de stad.
Duurzaamheid op de werkvloer
Deze reportage heeft mij indirect gebracht tot een Master in Parijs. Net zoals Antoine crosste ik op een zelfgebouwde elektrische fiets over de boulevards naar de lessen aan het Observatorium in Parijs en Meudon. Na het tweede masterjaar kreeg ik een positie aan het wetenschappelijke ruimtelab LESIA (nu LIRA).
Als Assemblage, Integratie & Test ingenieur had ik de verantwoordelijkheid om wetenschappelijke instrumenten, waaronder RPW (Solar Orbiter) en MICADO-SCAO (European Extreme Large Telescope), in elkaar te zetten, te testen, te verbeteren of te valideren. Naast de uitvoering hield ik het overzicht van de planning van de AIT-activiteiten en het managen van het AIT-team.
Tijdens en naast mijn werkuren aan het Observatorium van Parijs-Meudon had ik de vrijheid om te kunnen werken aan duurzame acties op de werkvloer. Voor meer over duurzaamheid op de werkvloer verwijs ik naar mijn blog over dit onderwerp !
Vol passie heb ik deze baan zeven jaar uitgevoerd, en met toch wel wat pijn in mijn hart heb ik uiteindelijk afscheid genomen van een geweldige werkplek en toffe collega's. De reden: een nog grotere passie verder ontplooien. In de laatste werkweek heb ik nog een eerste Climate Fresk kunnen organiseren voor mijn collega's. Natuurlijk wisten deze 'wetenschappers' er al alles van. Maar er vanuit het hart eens delen wat de klimaatcrisis met hen deed? Nee, dat was nog nooit gedaan. Dit was een bijzondere (emotionele) ervaring die een nieuwe wind aan initiatieven heeft voortgebracht. Lees er meer over in Praat erover !
UIT de stad voor meer impact
Bij het wonen in een grote stad, blijf je toch afhankelijk van de gemeentelijke geldstromen en beslissingen. Er kwamen steeds meer initiatieven zoals burgerbudgetten en autoluwe zondagen, maar het blijft beperkt als je ambitieus bent. En fietsen in je blote kont tussen de auto's brengt naast een leuke anekdote verder weinig verandering teweeg.
De aankoop van een stuk grond met een landbouwgebouw in natuurgebied was de oplossing op onze onrustige handen. Geen enkele welverdienende Parijzenaar kreeg vergunning van de gemeente voor de aankoop wegens gebrek aan een gepaste visie. Met een zeer klein budget, maar een sterk projectplan, kregen we de toestemming om van deze plek een voorbeeld te maken voor duurzame initiatieven.
Denk aan waterzuivering met planten (helofyten), composttoilet, verrijking van biodiversiteit door middel van vijvers, regeneratie en wilde bijen, het bouwen van een woning uit hergebruikte en lokale materialen: lokaal gesteente, klei, stro, hennep, hout, materialen uit sloopprojecten (dakpannen, ramen, elektriciteit, pallets, sanitair...), hergebruik van beschadigde zonnepanelen, etc.
Climate fresk en andere Fresk workshops
Vandaag
